HIẾN PHÁP & DÂN CHỦ

Nền tảng cơ bản quan trọng nhất của một quốc gia, theo tôi, chính là Hiến pháp. Hiến pháp quy định quyền lợi và nghĩa vụ của Công dân trong một đất nước, đề ra các giá trị cơ bản của mỗi con người, về các xác định cơ bản về Chính trị, Xã hội, Kinh tế, Giáo dục, Văn hoá của mỗi quốc gia, là bộ khung cho Pháp luật. Như vậy, có thể kết luận, Hiến pháp là của nhân dân, của con người, chứ không phải sở hữu của một dân tộc, một nhóm người, hay một tổ chức nào đó. Vì vậy, việc sửa đổi, ban hành bất kì một vấn đề gì trong Hiến pháp, nhất quyết phải đạt được sự đồng thuận trong xã hội, cũng như phải thật sự phù hợp với tiến trình phát triển của Xã hội.

Việt Nam, từ sau năm 1945, đã ban hành bốn Hiến pháp: 1946, 1959, 1980 và 1992. Trong đó, trên quan điểm cá nhân, tôi đánh giá cao nhất Hiến pháp 1946, nó đã thể hiện được tinh thần dân chủ, độc lập của Việt Nam. Gần đây nhất trong Hiến pháp 1992 cũng đã chỉ rất rõ về sửa đổi và ban hành Hiến pháp. Hơn thế nữa, khi bất kì một bản Hiến pháp nào được ban hành, thì việc thảo luận, ý kiến về Hiến pháp đó nên tiếp tục được tổ chức trong toàn thể nhân dân, chứ không phải đến những lần được "cho phép" thì mới đem ra đánh giá. Bên cạnh đó, việc góp ý cho bất kì một bản Hiến pháp nào cũng phải quy định là của toàn dân, mọi người có quyền đóng góp, và những vấn đề góp ý, không bao giờ được có cái gọi là "vùng cấm", đồng thời phải được công khai, minh bạch, rõ ràng, song song với việc tổ chức nhũng buổi thảo luận công khai, có quyền tham luận, tranh luận trực tiếp. Mỗi đóng góp trong việc sửa đổi Hiến pháp đều là công sức, suy nghĩ, nỗi trăn trở của Công dân, chẳng ai rãnh rổi thì giờ, đi ngồi soạn ra những ý kiến, mà không được có quyền tranh luận và bảo vệ ý kiến của mình. Gần đây, trong đất nước xuất hiện một nhóm người có ý kiến về việc sửa đổi Hiến pháp, được gọi là Kiến nghị 72. Nhóm này, đứng đầu bởi các giáo sư, các nhà nghiên cứu có uy tín cả trong nước và quốc tế. Họ đã ngồi lại, thảo luận, đóng góp trí tuệ, kinh nghiệm vô cùng hữu ích về Sửa đổi Hiến pháp. Nhưng cái họ nhận được là gì? Kiến nghị này không được nhà nước công khai cho dân chúng mà lại cố tình giấu giếm, che đậy đi sự thật. Một số tờ báo thuộc các cơ quan công quyền, lại cho rằng đây là phản động, là sai trái, là không phù hợp, còn sai trái chỗ nào, không phù hợp vì sao thì cứ dẫn giải những lí do hết sức chung chung, những lập luận không mang tính thuyết phục, nếu không muốn nói là ràng buộc và vô cùng chủ quan. Kiến nghị 72 được soạn thảo bởi những người có Tài và có Tâm, trong những năm qua, họ đều hết lòng vì sự phát triển của đất nước, trình độ của họ được công nhận cả trong và ngoài nước, được cả thế giới nể phục, một số người trong đó đã đảm đương rất nhiều chức vụ của các cơ quan nhà nước. Theo tôi, họ tối thiểu cũng biết rằng, phản động là đi tù, mà ở độ tuổi của họ, đi tù cũng là chết. Họ đưa ra những ý kiến đó vì đây là góp ý cho Hiến pháp trong tình hình mới. Họ tha thiết phát triển đất nước, và hơn nữa, trong tình hình nguy cấp như hiện nay, thì vấn đề mà họ kiến nghị mang tính sống còn, trực diện, "thay đổi hay là chết". Thật khó hiểu khi các phương tiện truyền thông nhà nước lại cho rằng, họ là phản động, là những kẻ bán nước đồng thời còn lên án, thậm chí có một vài tờ báo, đục nước béo cò, yêu cầu bắt giam họ. Có một vài người, trình độ chưa biết tới đâu, "yêu nước" tới mức nào, lên mạng diễn đàn, viết báo thoá mạ, xâm phạm đời tư, xúc phạm danh dự của nhóm tri thức này. Việc chỉ trích cái đời sống cá nhân của họ, chẳng khác nào là tiểu nhân, vì chỉ có tiểu nhân, thay vì tranh luận, lại đâm chọt sau lưng như vậy. Chưa biết đúng sai thế nào thì tại sao những ý kiến của Kiến nghị 72 không được đem ra cho thảo luận, mặc dù trước đó, rất nhiều lần, Uỷ ban Sửa đổi Hiến pháp đã nói là khách quan, là dân chủ. Nói thẳng, Sân vận động Thống Nhất đó, tổ chức đi, một bên là nhóm Kiến nghị 72, một bên là Đảng, Nhà nước, tranh luận đi, xem ai đúng ai sai, trên khán đài thì cho nhân dân vào xem, đồng thời truyền hình trực tiếp trên mọi kênh, kêu báo chí ngoài nước tới luôn, để giả sử bản thân Kiến nghị 72 có sai thì bên sai cũng "khâm phục khẩu phục", còn nếu Nhà nước sai thì phải coi lại mình để ban hành Hiến pháp cho đúng. Nói không ngoa, thì những hành động của Uỷ ban Sửa đổi Hiến pháp đối với Kiến nghị 72, chẳng khác nào việc "lùi bước" trước khó khăn, đi ngược lại tinh thần dân chủ. Chỉ nhắc mọi người rằng "Cây ngay không sợ chết đứng" vậy.